Абай ауылының тұрғындары киік жолдың бойында қырылса төрт түлік малдары қора тұрып азыды дегенді алға тартады. Екі жарым мыңнан астам халқы бар ауылдың негізгі тіршілік көзі ол мал шаруашылығы. Шаруалар соңғы 3 жылда киіктің саны тым көбейгендігін айтады. Салдарынан тек өрістегі емес елді мекеннің жанындағы шөптен дым қалмапты.
– Киік басты, жерімізде қазір дым жоқ. Малымыз қорда тұр, далада өлім-жітім көп биыл. Сосын сойысқа мал жарамайды. Айтып отырмыз ғой алған кредитіміз бар шаруашылыққа, оған малымыз жарамайды сатуға. – дейді НҰРЛАН МҰСАЕВ, АБАЙ АУЫЛЫНЫҢ ТҰРҒЫНЫ.
– Малымыз мал болмай қалды, арам өліп жатыр, жерде шөп жоқ. Арық малға ауру да үйір болады екен, биттейді, кенелейді дегендей. Сондайлар да қаптап кетті. Соның бәрі осы киіктің зардабы тиіп тұр. – дейді БАЙТАҚ ТАПАЛОВ, АБАЙ АУЫЛЫНЫҢ ТҰРҒЫНЫ.
Ақбөкеннің көптігін мына бейнежазбадан байқауға болады. Киіктердің үйірі көлікке де адамға да қарамай, өрісте емін еркін жайылып жүр. Қызылорда облысының орман және жануарлар дүниесі аумақтық инспекциясы болса жабайы жануарлардың қыс мезгілінде оңтүстікке өтуі қалыпты жағдай деп отыр. «Шөпсіз қалдық» деген ауыл тұрғындарының уәжіне мүлдем жаны ашымаса керек.
– Енді шөптерді жегенде мемлекеттің жері Батыста болғандада, Шығыста болғандада сол жануарларға тиесілі жем-шөп қоры ғой. Сондықтан өздерінің өту жолдарындағы шөптерді жейді. Сөйтіп қыстық күні оңтүстікке қарай, көктемде кері қарай өзінің тұрақты мекеніне қайтады. – дейді МАРАТ НҰРМАҒАНБЕТОВ, ОБЛЫСТЫҚ ОРМАН ЖӘНЕ ЖАНУАРЛАР ДҮНИЕСІ АУМАҚТЫҚ ИНСПЕКЦИЯСЫНЫҢ БАСШЫСЫ.
Киіктердің Арал ауданынан әрі қарай оңтүстікке өтіп кетуіне тағы бір кедергі ол — «Бейнеу-Жезқазған» теміржолы. Тасылдаушы компания мал пойызға соқтығыспасын деп темір жол бойын тікен сыммен қоршап қойған көрінеді. Жануарлар дүниесі аумақтық инспекциясы жайылым жерлер мемлекетке тиесілі болғандықтан бірінші кезекке ақбөкендерді қойып отыр. Ал төрт түлік малға тұрғындардың өздері жауапты деп дөп басты.
P.SӘзірге бұл мәселенің шешімі болмай тұр. Айта кетейік Қызылорда облысында 2024 жылдың санағына сәйкес 1 млн 150 мың киік бар екен.